در این مقاله به دسته‌بندی انواع سیم جوش یا الکترود جوشکاری پرداخته شده است و کاربرد و مشخصات هر کدام ذکر شده است؛ با ما همراه باشید. الکترود یا سیم جوش در جوشکاری عبارت است از ماده‌ای رسانا که از یک طرف به قسمت فلزی و از قسمت دیگر به قسمت غیرفلزی متصل می‌گردد. کار اصلی این قطعه برقراری ارتباط بین دو شی رسانا و نارسانا است. الکترود جوشکاری در انواع مختلف، دسته‌بندی‌های متفاوتی دارند. الکترود ها از نظر کاربرد، نوع پوشش ، نحوه تولید، ضخامت و جنس مفتول در انواع مخلتف و کاربرد های گوناگون قابل استفاده هستند.
انواع الکترود جوشکاری از نظر کاربرد
- الکترود با مفتول فولاد کم کربن
این نوع از الکترودها با عنوان الکترود با فولاد زنگ نزن نیز شناخته می‌شوند. از این دسته از الکترودها در جوشکاری به منظور اتصال قطعات استنلس استیل استفاده می‌شود. بیش‌ترین کاربرد این دسته از الکترودها مربوط به محیط‌هایی است که دچار خوردگی شده و دمای بالایی دارند.
انواع سیم جوش از نظر کاربرد پوشش
1. الکترود جوشکاری پوشش قلیایی
این دسته از الکترودها دارای پوشش قلیایی بوده و در جهت قطبیت DC+ مورد استفاده قرار می‌گیرند و با این هدف نیز طراحی شده است. از این دسته از الکترودها معمولا در تمامی حالت جوشکاری استفاده شده و کاربرد فراوانی دارد. سرباره‌ی تولید شده در آن نیز سبک‌تر از سایر انواع الکترودها است.
2. الکترود رتیلی
پایه‌ی این پوشش از نوع رتیلی بوده و برای هر دو نوع قطبیت DC و AC مورد استفاده قرار می‌گیرد. زمانی که نوع جوشکاری به صورت سر بالا، مستقیم و حتی مایل است از این دسته الکترود استفاده می‌شود از این رو کاربرد متنوع و زیادی در جوشکاری دارد. یکی از خواص مهم در این الکترودها توانایی تحمل ترک گرم بالا بوده و با استفاده از آن می‌توان قوسی پایدار ایجاد نمود.
3. الکترود جوشکاری رتیلی با پودر آهن
این دسته از الکترود ها با عنوان الکترود اکسید سیلیس نیز شناخته می‌شوند و همانند الکترودهای رتیلی استفاده‌ی زیادی در صنعت جوشکاری دارند.
4. الکترود با پوشش سلولزی
دلیل نامگذاری این دسته از الکترودها پوشش سلولزی می‌باشد که بر روی آن ها کشیده شده است. سطح این دسته از الکترودها به دلیل پوشش آن اصولا خشن بوده و از آن‌جایی که آن‌ها نمگیر هستند امکان فاسد شدن ماده سلولز به کار رفته در ترکیب زیاد است. از این رو این الکترودها را معمولا در جعبه‌هایی که رطوبت به درون آن‌ها نفوذ نمی‌کند به فروش می‌رسانند. یکی دیگر از ویژگی‌های این الکترود ها عدم خشک کردن آن‌ها به دلیل پوشش سلولزی روی آن‌هاست. اما لازم‌به‌ذکر است که در کنار این معایب خواص مکانیکی و نفوذپذیری عالی داشته و برای جوشکاری‌های سرازیر استفاده می‌شود.
5. الکترود با پوشش اسیدی
منگنز و سیلیکات آهن مهم‌ترین موادی هستند که در روکش این الکترودها به‌کار رفته‌اند. با توجه به سرباره ضخیمی که دارند برای جوشکاری استفاده‌ی زیادی داشته و دارای سطحی مناسب هستند. علاوه بر این برای رفع عیب‌های موجود در ریخته‌گری می‌توان از این دسته الکترودها استفاده نمود.
انواع الکترود از نظر ضخامت و جنس مفتول
دسته‌ای دیگر از الکترودها وجود دارند که بر اساس موارد دیگر دسته‌بندی می‌شوند. اولین دسته از الکترودها در این قسمت الکترودهایی هستند که بر اساس ضخامت پوششی خود دسته‌بندی می‌شوند که شامل انواع الکترودهای جوشکاری ضخیم، خیلی ضخیم، متوسط و نازک هستند. دسته‌ی دوم که الکترودهایی بر اساس جنس مفتول می‌باشند معمولا شامل الکترودهای آلومینیومی، ضد زنگ، نیکلی و کم کربن هستند.
انواع الکترود از نظر نحوه تولید
1. الکترود های کم هیدروژن
فلاکس به کار رفته در این الکترودها از هیدروژن بسیار کمی برخوردار است. از این رو از آن‌ها برای فولادهای پرکربن استفاده می‌گردد و الکترودهای E7018 و E7028 پرکاربردترین الکترودها از این دسته می‌باشند.
2. الکترود های چسبان
دارای پوشش فلاکس سنگین بر روی سیم بوده و رسوب گذاری سریعی را به همراه دارند. الکترود های E6027 و E6028 از کدهای پرکاربرد در این نوع الکترودها می‌باشند.
3. الکترود های سریع انجماد
الکترود های سریع انجماد سه ویژگی منحصر به فرد داشته که شامل ایجاد قوس قوی، ایجاد سرباره کم و استفاده در محیط‌های مختلف است. از انواع سیم جوش سریع انجماد می‌توان به الکترودهای E6010 اشاره نمود.
4. الکترود های انجماد پر شده
الکترودهای انجماد پرشده همان‌طور که از نامشان پیداست. دارای فلاکسی سنگینی می‌باشند. در این الکترودها علاوه بر خارج کردن سرباره می‌توان دانه‌هایی با ترکیب‌های یکنواخت ایجاد نمود. الکترودهایی که دارای کدها E7014، E6013 و E6012 هستند در دسته‌ی الکترودهای انجماد پرشده قرار دارند.
نقش روکش الکترود جوشکاری چیست ؟
روکش‌های الکترود جوشکاری دارای استفاده‌های متنوعی بوده و کاربردهای مختلفی را در این باره دارا هستند. معمولا نقش این روکش‌ها به شرح زیر بوده و در موارد مختلف دارای نقش‌های گوناگونی هستند:
1. نقش الکتریکی
در این قسمت الکترودها نقش ایجاد ثبات و پایداری در قوس را ایفا می‌کنند. علاوه بر این هدایت الکتریسیته در قوس از نقش‌های الکتریکی دیگر در الکترودهای جوشکاری است.
2. نقش فیزیکی
الکترودها علاوه بر نقش‌های الکتریکی دارای نقش فیزیکی نیز هستند. انجام عملیاتی نظیر میزان ویسکوزیته‌ی روپوش، کشش سطحی در روپوش، برقراری ضخامت کافی سرباره و سرعت انجماد بالای سرباره جزو اهداف فیزیکی استفاده از الکترودهاست. این اهداف در جوشکاری و استفاده از الکترود بسیار مهم و تاثیرگذار می‌باشد.
3. نقش متالوژیکی
علاوه بر نقش‌های گفته شده، نقش متالوژیکی نیز از نقش روکش الکترودها به حساب می‌آید. اولین نقش در این قسمت حفاظت از قوس و مذاب می‌باشد. از طرفی آلیاژسازی، افزایش راندمان و نرخ رسوب، اکسیژن‌زدایی و مواردی نظیر کاهش سرعت سرد شدن در قسمت نقش متالوژیکی یک روکش الکترود قرار می‌گیرد.